جعفر احدزاده فرهود بناب؛ غلامرضا معمارزاده طهران؛ نادر بهلولی زیناب؛ یوسف بیگ‌زاده
چکیده
نظام‌های مختلفی برای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در سطوح ملّی و بین‌المللی وجود دارد که دانشگاه‌ها را با شاخص‌های متفاوت، مورد سنجش قرار داده و نقاط ضعف و قوت آن‌ها را در مقایسه با دیگر دانشگاه‌ها نشان می‌دهند. اما نظام رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور که مبتنی بر شرایط ملی و بین‌المللی باشد بیش از پیش حائز اهمیت است. بنابراین، هدف اصلی ...
بیشتر
نظام‌های مختلفی برای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در سطوح ملّی و بین‌المللی وجود دارد که دانشگاه‌ها را با شاخص‌های متفاوت، مورد سنجش قرار داده و نقاط ضعف و قوت آن‌ها را در مقایسه با دیگر دانشگاه‌ها نشان می‌دهند. اما نظام رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور که مبتنی بر شرایط ملی و بین‌المللی باشد بیش از پیش حائز اهمیت است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش طراحی مدلی برای مطالعه تطبیقی و رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع کمی-کیفی است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎرى موردنظر ﻣﺘﺸﻜﻞ از اﻓﺮاد ﺻﺎﺣﺐ ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧت ﻛﺎﻓﻲ درﮔﻴﺮ در برنامه‌ریزی ﺗﻮﺳﻌﻪاى دانشگاه‌ها در ﻛﺸﻮر می‌باشند. برای ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ از روش اﺷﺒﺎع ﺗﺌﻮرﻳﻚ اﺳﺘﻔﺎده شده است. در این پژوهش ابتدا با ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﻲ دﻗﻴﻖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد در اﻳﻦ ﺣﻮزه ﺷﺎﻣﻞ اﺳﻨﺎد ﻓﺮادﺳﺘﻲ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه و نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاهی دنیا، اطلاعات لازم برای مباحث نظری جمع‌آوری شد. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوا معیارها و شاخص‌های ارزیابی دانشگاه‌ها جمع‌آوری و در نهایت کار تعیین اوزان معیارها و شاخص‌ها با تکنیک فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) براساس نظرات افراد خبره انجام گرفت. در ﻧﻬﺎﻳت مدل موردنظر برای ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران ارائه شد. براساس نتایج حاصل از این پژوهش هفت معیار و 33 مفهوم به دست آمد که در نهایت براساس تعیین اوزان، کیفیت آموزشی رتبه یک را به خود اختصاص داده است. رتبه‌های بعدی به ترتیب به کیفیت پژوهشی، اعتبار بین‌المللی، اجتماعی و فرهنگی، میزان نوآوری و بازدهی مالی، نرخ تربیت متخصصان و امکانات و تسهیلات تعلق می‌گیرد.
